İnsanoğlu görür, işitir, öğrenir, konuşur, akılıyla düşünür, yorum yapar, okuyup yazar, isteklerini söyler. fikir yürütür ve bu nedenle de diğer canlılarda farklı bir özelliğe sahiptir.
İnsan mükemmel bir beyin yapısına sahiptir. İki eli, iki ayağı olup yürüyebilen, düşünen, aklı, zekası, anlayışı feraseti olan bir canlıdır.
İnsan, konuşarak ve fikir alış verişi yaparak meramını anlatır. Onun güzel bir kalbi vardır. Kalp güzel duyguların merkezi olan bir organdır.
Eğer kalp bozulursa, bütün güzellikler yok olur. Dil ise kalbin anahtarıdır. Kalbi güzel olanın özü de güzel olur.
İnsan söylediği söze özen gösterirse, dinlediğini de anlar ve anlatır.
Özüyle ile sözü bir olmayan insan iki yüzlü, riyakardır. Haksızlığa göz yuman insanda merhamet olmaz.
Halife Hz. Ömer; “Bende hata görürseniz, derhal beni düzeltiniz” demiştir. İşte bu tip sözler güvendir ve erdemli bir davranıştır. Kendi kusurunu gören kimse, başkalarının ayıbını araştırmaya fırsatı bulamaz.
Düşünmeden konuşan, hata yapmaya yatkın kimsedir. İtibar doğruluktadır. İnsan “Ya olduğu gibi görünmeli, ya da göründüğünüz gibi olmalıdır.” Çünkü kalbi körleşene hiçbir söz kar etmez. Ona insanda denmez.
Hakaret, küfür ve nefret içeren sözler güveni yok eder. “Tatlı dil, güzel söz, yılanı deliğinden çıkarır.”
İnsan konuşurken can sıkıcı sözlerden de uzak durmalıdır.
Sonuç olarak öyle insanlar vardır ki, gözleri var gerçekleri görmez olmuş, kulakları sağır, dili kilitlenmiş, kalbi mühürlenmiştir.
Yüce Mevlam’ın “İnsan oğlu bazı meleklerden bile üstün vasıfta yaratıldı” diye buyurduğu insanları bu gün çırayla arar duruma geldik.