Bugün Anadolu’da bir temel atılıyor (1291-1324). 600 küsur yıl kesintisiz ayakta duracak olan bu binanın mimarı “Şeyh Edebali”, taşeronu ise Osman Bey’dir.
Temeli atılan bu bina 8-10 şiddetinde depreme dayanıklıdır. Binanın temeline atılan harcında Türk ruhu, yapısında riyâsız, katıksız İslâm vardır. Malzemeden çalan çaldıran, yiyen yediren yoktur. İslâm’ı siyasi amaçla kullanan ya da kullandıran da yoktur.
Osmanlı İmparatorluğu’nun temeline besmele ile ilk harcı koyan Osman Bey’dir. Bunun manevi mimarı ise Şeyh Edebali’dir. Onun verdiği öğüdünde şu ifadeler vardır. Örneğin;
“Allah’ın ipine sımsıkı sarılınız.” (Âl-i İmrân Suresi 103. Ayet);
”Birbirinize düşman olmayınız. Haset etmeyiniz, parçalanıp ayrılmayınız. Ey Allah’ın kulları haset etmeyiniz.” (Hadis)
“İnanan insanlar tek bir vücut gibidir. Bir uzuv rahatsız olursa bütün beden rahatsız olur.” (Hadis)
Dikkat edin, şu hastalıklardan korunun ve sakının. Eğer mikroplar vücuda girerse, onu tahrip eder. Bu hastalığa uğrayan nice aileler, millet ve devletler acımasızca yok oldular. Her biri ayrı bir hastalık olan bu illetli mikroplar şunlardır:
1-Adaletsizlik,
2-Hırsızlık,
3-Zina ve zinaya izin verme, göz yumma,
4-Rant peşinde koşma, devleti-milleti soyma,
5-İffet ve iftira,
6- Kendi alemine dalma, kendi çıkarlarını düşünme,
7-İsyan etme, asi olma,
8-Rüşvet, irtikap, ihtikâr olaylarına göz yummaktır.
Şeyh Edebali bu öğütlerin yanında, Kayı Aşiretinin birlik ve beraberlik içinde olmaları için, Müslüman Türk’te olmaması gereken özellikleri de şöyle sıralıyor:
1-Haset,
2-Kibir,
3-Kin,
4-Dedikodu,
5-Tecessüs,
6-Nifak,
7-Sihir,
8-Şirk,
9- Yetim malı ve kul hakkı yeme…
Bu konularda hassas olursanız sizi kimse yenemez, uyarısında bulundu. Besmeleyle, Osmanlı İmparatorluğu’nun temeline ilk harç konuldu.
Bu temelde işçisi, çiftçisi, tüccarı, memuru, sanatkârı, subayı, öğretmeni, genci, ihtiyarı, kadını, erkeği “Hakk’ı söyledi, Hakk’a inandı.” Burada çıkara, istismara asla yer verilmedi.
İşte bu duygularla tek bir yürek olan Kayı Aşireti liderleri Osman Bey’in etrafında toplandılar. Şeyh Edebali’nin manevi desteği ile uzun bir yolculuğa hazırlandılar.
Şeyh Edebali’nin vasiyet ve kural olarak ortaya koyduğu Ahi Evran sistemini benimseyen ve uygulayan Osmanlı hükümdarları üç kıtaya hakim olmuşlar.
Osmanlı'nın son dönemlerine gelindiğinde çürüme ve yozlaşmalar baş göstermiş, işte o zaman 600 yıllık çınar ağacının özüne kurtlar girmiş, bu görkemli ağaç çürüyüp yok olmuştur ve koskoca İmparatorluk 36 parçaya bölünmüştür. Sonuç ise ortadadır.
