Niyet, Arapça kökenli bir kelimedir. İyi niyet; ‘herhangi bir kimse veya konuda hiçbir kötü düşünce beslememe’ diye tanımlanır.
İyi niyetin içinde doğru düşünce, iyi istek ve iyi irade vardır.
Genel olarak iyi niyet kavramı ile ‘kişilerin dürüst, ahlaklı, namuslu, başkalarına zarar vermeyi düşünmeyip iyiliğini düşünme’ şeklinde kullanılır. Buda dürüst olma ve dürüstlük ile bağlantılı bir ifadedir.
Her insan kendini iyi niyetli olarak görür. Şikâyetlerinde; “Hep iyi niyetim yüzünden kaybettim. Sorun hep karşımızdaki insanlardadır.” diye dert yanar.
Kuyumcuyu soyan bir Genç’in amacı, annesini ameliyat ettirmek için paraya ihtiyacı olma mazereti iyi niyet göstergesi değildir.
Ya da belli bir yere, makama, milletvekili seçilmesine, patronuna, parti liderine, koltuk kapma sevdasıyla yalan söylemek de iyi niyet göstergesi olamaz.
Alman filozof Karl Marx; "Cehenneme giden yollar iyi niyet taşlarıyla döşelidir." derken, Amerikalı toplum yazarı Eric Hoffer ise; "Dünyadaki bütün kötülükler, birilerinin başkalarının iyiliği için hareket etme hakkını kendinde görmesiyle başlar." diye ifade eder.
Çin’in kurucu lideri Mao; ülkesini istila eden halkına büyük zararlar veren sivrisinekler, karasinekler, fareler ve serçeler için maliyeti yüksek projeler hazırlatır.
Bu projenin hedefi ise ‘çok iyi niyetli’ pirinç üretimini olumsuz etkileyen ve ona zarar veren sineklerin, farelerin ve serçelerin Çin’de kökünü kazımaktır.
Gelin görün ki bu projenin uygulamaya konulması sonucu 23 milyon kuş öldürüldükten sonra beklenmedik bir şey oluyor.
Birdenbire ortaya böcek sürüleri çıkıyor. Peşinden çekirge istilası ve onun devamında sümüklü böcek salgını. Bunları yiyecek kuşlar ise telef edilmiştir.
Bu olay 1958-1961 yılları arası görülen ve 20 milyon Çinlinin açlıktan ölmesine yol açan kıtlık olmuştur. Bir yıl sonra Çin, Rusya’dan kuş ithal edecek duruma gelmiştir.
Günlük hayatımızda bu tip örnekleri saymakla bitiremeyiz. İyi niyetlerle başlatılmış işlerin sonuçları bazen çok kötü olabiliyor.
Peki, neden “Cehenneme giden yol iyi niyet taşlarıyla döşenmiştir” Bunun cevabını bu kararı verecek olanlar iyi düşünmelidir. Bir oğumuz yetkiyle, yeteneği kolaylıkla karıştırabiliyoruz.
İyi niyet, kötü kararların alınmasına mazeret olarak kabul edilebilir mi?
Hz. Muhammet “Ameller niyetlere göredir, Allah sizin cüsselerinize ve şekillerinize değil, kalplerinize ve amellerinize bakar.” (Buhâr-Müslim, Birr, 33) diye buyuruyor.
Bu nedenle İyi niyetten hiç kimse zarar görmez. Çünkü her şeyi olduğu gibi gördüğümüz için her şey gözümüze daha güzel görünür.
Kötü niyet çoğu kez zaten suçtur ve kötü niyetliler eninde sonunda hesap vermek zorunda kalacaklar.
Evet, iyi niyete, ayrımcılık yapmadan, sade ve faydalı olabilmeye ihtiyacımız vardır.
Zor zamanlardan geçtiğimiz bugünlerde, bu zorlukları nasıl uyumlu hâle getireceğimizi, bu zorlukları nasıl çözeceğimizi bilmek için samimi ve iyi niyetli olmak gerekir.