Türk iş adamlarından Makedonya çıkarması
Uluslararası Balkan Ekonomi Zirvesi’nin 9’uncusu, Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te gerçekleştirildi.
Program çerçevesinde, Kuzey Makedonya ile ekonomik iş birliği ve yatırım imkanları ele alınırken, işadamlarıyla karşılıklı çok sayıda B2B görüşmeye imza atıldı. Zirve, yarın Şahterm’in Üsküp’teki fabrikasının temel atma töreniyle devam edecek. Rumeli kökenli girişimcilerin Türkiye’deki ve Balkanlardaki sesi olmak ve dünyaya tanıtmak vizyonu ile organize edilen 9. Balkan Ekonomi Zirvesi Üsküp’te yoğun bir katılımla gerçekleştirildi. Zirve’ye Kuzey Makedonya Başbakan Yardımcısı ve Çevre Bakanı İzet Meciti, Kuzey Makedonya Avrupa İşleri Bakanı Orhan Murtezani, Kuzey Makedonya Enerji Bakanı Sanja Bojinovska, Türkiye’nin Üsküp Büyükelçisi Fatih Ulusoy, Kuzey Makedonya Bursa Fahri Konsolosu Halil Bedzeti, Şahterm Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Şahin katıldı.
"Balkan ülkeleriyle Türkiye arasındaki dış ticaret hacmi, yüzde 12,5 artarak 23,4 milyar dolara ulaştı"
İki ülkenin Milli Marşlarının dinlenmesinin ardından kürsüye çıkan RUMELİSİAD Başkanı Murat Evke, "Bizler geçmişimizin gölgesinde değil, o geçmişin ışığında büyüdük. Bugün toplandığımız bu salon, bin yıllık bir kültürün, emeğin ve dayanışmanın yuvasıdır" dedi. Evke, "Rumeli’den gelip Anadolu’da kök salan bir neslin evlatları olarak, sınırları haritalar belirleyebilir ama gönül coğrafyamızı kimse tarif edemez. Rumeli deyince sadece bir bölge değil, çalışkanlık, cesaret ve yenilikçiliğin harmanlandığı bir zihin ve gönül dünyası akla gelir" diye konuştu.
Zirve kapsamında Şahterm’in Üsküp fabrikasının temel atma töreninin de yapılacağını bildiren Evke, yatırım kararını alan Şahterm Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Şahin’e, yatırım sürecini yakından takip eden Türkiye’nin Üsküp Büyükelçisi Fatih Ulusoy ile Halil Bedzeti’ye teşekkür etti.
Konuşmasında Şahterm’in yatırımının Türkiye ve Kuzey Makedonya arasındaki ekonomik iş birliğinin güzel bir örneği olacağını ve diğer yatırımların önünü açacağını kaydeden Evke, şöyle konuştu :
"Rumeli kökenli iş insanlarımız ve sanayicilerimiz, Bursa’dan 38 ülkeye uzanan yatırımlarla beraber toplamda 60 binden fazla kişiye istihdam sağlıyor. Üyelerimizin ihracatı geçtiğimiz yıl yüzde 18 oranında artarak toplam ciromuz 2,6 milyar dolara ulaştı. Ancak sevindirici olan, sadece rakamlar değil; bu rakamların ardında yatan dayanışma ve paylaşılan vizyondur.
İlkini yıllar önce gerçekleştirdiğimiz Balkan Ekonomi Zirveleri, yalnızca fikir buluşmalarının değil, somut projelerin ve gerçek iş ortaklıklarının da adresi oldu.
Balkan ülkeleriyle Türkiye arasındaki dış ticaret hacmi, geçtiğimiz sene yüzde 12,5 artarak 23,4 milyar dolara ulaştı. Bursa’mız, Balkan ülkelerine ihracatta üst üste üçüncü yılı büyümeyle kapattı; üyelerimizin 2023 yılı Balkan ülkelerine yaptığı ihracat yüzde 18 artışla 900 milyon dolar seviyesini geçti."
"Türkiye, sadece ekonomik bir ortak değil, aynı zamanda güçlü bir müttefik"
Zirvede konuşan Kuzey Makedonya Başbakan Yardımcısı ve Çevre ve Mekansal Planlama Bakanı Izet Medziti de Türk iş insanlarının ülkelerinde yaptıkları yatırımın devamlılığı için her türlü işbirliğine hazır olduklarını belirtti.
Makedonya hükümetinin Makedonya’nın ekonomik altyapısına ve yatırımlara ev sahipliği yapma kararlılığını sürdürdüğünü dile getiren Medziti "Bu meyanda, ülkemiz iş dünyası için güvenilir bir ortak olacak, genç ülkelerden ve stratejik ortaklardan gelen yatırımcıları desteklemeye devam edecektir. Şimdi, Başbakan Yardımcısı olarak, ilk adımımız, samimiyet, dayanışma ve stratejik iş birliği temelinde bir aile oluşturmak adına olacaktır. Bu aile, Makedonya Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında kurulacaktır. Türkiye, sadece ekonomik bir ortak değil, aynı zamanda güçlü bir müttefik ve dönüşüm süreçlerimizde yanımızda duran güvenilir bir devlettir. Türkiye bizim müttefikimizdir. Bizim ilişkilerimiz tüm bölge için örnek ilişkilerdir. Somut adımlarla bu dostluğu korumak gerekiyor" ifadelerini kullandı.
Açılış konuşmaları bölümünde Kuzey Makedonya Avrupa İşbirliği Bakanı Orhan Murtezani de söz aldı. Konuşmasını Türkçe yapan Murtezani, zirvenin Kuzey Makedonya ile Türkiye arasındaki güçlü bağların bir göstergesi olduğunu söyledi. Bugün başta ekonomi olmak üzere pek çok alanda ilişkilerin geliştiğini vurgulayan Murtezani, "Türkiye, bölgenin istikrarı için önemli bir ortaktır. Bu yüzden Türkiye ile ilişkilerimizin gelişmesine önem veriyoruz. Türkiye, Kuzey Makedonya ekonomisinin gelişmesi için deneyim ve sermaye katkısı sağlıyor. İki ülke arasındaki ticaret gelişiyor" dedi.
Kuzey Makedonya Enerji Bakanı Sanja Bojinovska ise Zirve’nin iki ülkeyi birbirine bağlayan bir platform olduğunu ve yeni ekonomik ufukların açılmasını sağladığını ifade etti. Bojinovska. "Kuzey Makedonya ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkiler her alanda gelişmeli. Bursa’da açılan fahri konsolosluk bunun somut bir göstergesidir" diye konuştu.
"Ticaret hacmimizi 2 milyar dolara çıkarma yönünde ortak bir irade mevcuttur"
Türkiye’nin Üsküp Büyükelçisi Fatih Ulusoy da yaptığı konuşmada iki ülke arasındaki ilişkilerin stratejik ortaklık düzeyinde olduğunu söyledi. Türkiye’nin hemen her alanda verdiği desteklerle Kuzey Makedonya’nın en önemli ortakları arasında yer aldığını söyleyen Ulusoy, toplam ticaret hacminin 1 milyar dolara çok yaklaştığını belirterek, "Türkiye, Kuzey Makedonya’nın en çok ithalat yaptığı 6. ülke konumundadır. Ticaret hacmimizi 2 milyar dolara çıkarma yönünde ortak bir irade mevcuttur" şeklinde konuştu.
Türk firmalarının Kuzey Makedonya’daki yatırım tutarının 2 milyar dolar olduğunu bildiren Ulusoy, şöyle konuştu :
"Türk firmaları 10 bin kişiye istihdam sağlayarak ülkenin kalkınmasına önemli katkıda bulunmaktadır. Şahterm’in yatırımıyla bu rakam biraz daha yükselmiş olacaktır. Türk iş insanlarını, bu dost ve kardeş ülkeye yatırım yapmaya teşvik ediyoruz ve etmeye de devam edeceğiz."
2024’de 280 bin Türk turistin Kuzey Makedonya’yı ziyaret ettiğini, buna karşılık 250 bin Kuzey Makedonyalı turistin de Türkiye’yi ziyaret ettiğini kaydeden Ulusoy, Türk Hava Yollari’nın Ohrid seferlerine de başladığını söyledi.
Selamlama konuşmalarının tamamlanmasının ardından söz alan Şahterm Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Şahin ise Şahterm’in dünyadaki beyaz eşya sektörü markalarının ana rezistans tedarikçisi olduğunu, özellikle fırın ısıtıcıları kategorisinde Avrupa’nın açık ara en büyük kapasitesine sahip olduğunu bildirdi. Şahin, "Dünyanın tüm kalite standartlarına sahibiz, bunun yanında teknoloji olarak da açık ara öndeyiz" dedi.
Kuzey Makedonya’ya kuracakları fabrikanın endüstri 4.0 üzerine robotik sistemlerle üretim yapacağını söyleyen Şahin, bu ülkeyi tercih etmelerinin nedenlerini de anlattı.
"Rakiplerimiz doğuya giderken biz batıya geldik"
Batıdaki markaların ucuz işgücünün olduğu doğu ülkelerine gittiğini dile getiren Şahin, "Kuzey Makedonya’yı düşünürken, kimseyle kavgası olmayan bir ülke olsun istedim. İkincisi de Mustafa Kemal Atatürk’ün okuduğu topraklardı.
Gelecek 5 yıl içinde Kuzey Makedonya’yı Avrupa’nın elektrikli ısıtıcı üretim üssü haline getirme vizyonumuzu ortaya koyduk. Bunu başaracağımıza da gerçekten yürekten inanıyoruz. İnanıyorum ki, Türkiye’de bu kur politikası yanlışlığından dönülür. Ama süreç böyle devam ederse Türkiye’deki sanayicilerimizim alternatif pazarlar araması gerekiyor. Kuzey Makedonya’ya gönül rahatlığı ile yatırım yapılabilir" diye konuştu.
