Tayland ve Kamboçya ateşkese vardı
Malezya Başbakanı Enver İbrahim, Tayland ve Kamboçya liderlerinin, Malezya’da yapılan görüşmelerin ardından sınır çatışmalarını sona erdirmek için acil ve şartsız ateşkes üzerinde anlaştıklarını duyurdu.
Tayland-Kamboçya arasındaki çatışmanın sonlanması için ülke liderleri Malezya’da bir araya geldi. Görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Malezya Başbakanı Enver İbrahim, Tayland ve Kamboçya liderlerinin, Malezya’da yapılan görüşmelerin ardından sınır çatışmalarını sona erdirmek için acil ve şartsız ateşkes üzerinde anlaştıklarını duyurdu. "Kamboçya ve Tayland, 28 Temmuz yerel saatle 00:00’dan itibaren derhal ve şartsız ateşkes konusunda ortak bir anlayışa vardı" diyen İbrahim, Tayland ve Kamboçya liderlerine "derin takdir ve şükranlarını" ifade etti. Kamboçya Başbakanı Hun Manet ve Tayland lideri Phumtham Wechayachai’nin ateşkese yönelik tutumlarını ve arzusunu dile getirdiğini kaydeden Malezya Başbakanı İbrahim, Tayland ve Kamboçya’nın yerel saatle gece yarısından itibaren derhal ve şartsız ateşkes ilan edeceğini söyleyerek "Bu, gerginliğin azaltılması, barış ve güvenliğin yeniden tesis edilmesi için hayati bir ilk adımdır" dedi. İbrahim, ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından komutanların 07:00’de "gayri resmi bir toplantı" yapacaklarını da söyledi.
"Verimli bir toplantı oldu"
Kamboçya Başbakanı Manet ise, verimli bir toplantı gerçekleştirdiklerini kaydederek çatışmanın "derhal" duracağını sözlerine ekledi. Manet her iki taraftan da 300 bin kişinin yerlerinden olduğunu sözlerine ekleyerek, ABD Başkanı Donald Trump ve Çin hükümetine "arabuluculuk" için teşekkür etti. Taylandlı mevkiidaşına görüşmelerdeki "yapıcı" tavrı için teşekkürlerini sunan Manet, görüşmelerin sonucunun her iki taraftan da normale dönecek binlerce kişi için çeşitli fırsatlar sunacağından emin olduğunu kaydetti. Manet, "Kamboçya ve Tayland arasında güveni yeniden inşa etmeye başlama zamanı geldiği" dedi.
Tayland Başbakanı Wechayachai ise, ateşkesin "iyi niyetle" müzakere edildiğini kaydederek ülkesinin barışa bağlı kalacağını dile getirdi.
Varılan ateşkes kapsamında Tayland ve Kamboçya arasındaki doğrudan görüşmeler Başbakanlar, dışişleri ve savunma bakanları aracılığıyla devam edecek. Malezya, Kamboçya ve Tayland savunma ve dışişleri bakanlarından "ateşkesin uygulanması, doğrulanması ve raporlanması" için ayrıntılı bir mekanizma oluşturmaları kararı alındı. Ancak, mekanizmanın nasıl şekilleneceğine dair bilgi verilmedi.
Tayland-Kamboçya çatışması
İki ülke arasında bir süredir devam eden gerilim, 16 Temmuz’da bir Tayland askerinin mayına basarak bacağını kaybetmesinin ardından tırmanmıştı. Artan siyasi gerilim üzerine Tayland, 23 Temmuz’da Kamboçya’daki büyükelçisini geri çağırırken, Bangkok’taki Kamboçya büyükelçisini de sınır dışı etmişti. Olayın ardından antik bir tapınağın bitişiğindeki tartışmalı bölgede 24 Temmuz’da patlak veren çatışmalar, hızla diğer bölgelere sıçramıştı. Kamboçya roketatarlarla saldırı düzenlemiş, Tayland ordusu ise 2 F-16 savaş uçağı ile Kamboçya’nın sınır bölgelerinde bulunan askeri hedefleri bombalamıştı. Tayland, söz konusu mayının Kamboçya askerlerince son dönemde döşendiğini belirtirken, Kamboçya yönetimi bu suçlamayı reddetmişti.
İki ülke arasında 4 gündür devam eden sınır çatışmalarında 19’u Taylandlı, 13’ü Kamboçyalı olmak üzere 32’ye yükselirken, 130’dan fazla kişi de yaralandı. 140 binden fazla kişi ise çatışma bölgesinden tahliye edildi.
İki ülke arasındaki anlaşmazlık
Tayland ve Kamboçya, 817 kilometrelik kara sınırı boyunca belirlenmemiş noktaların yetkileri konusunda yıllardır egemenlik ihtilafı yaşıyor. Anlaşmazlıkların merkezinde ise antik Hindu tapınakları Ta Moan Thom ve 11. yüzyıldan kalma Preah Vihear’ın mülkiyeti yer alıyor. Preah Vihear, 1962 yılında Uluslararası Adalet Divanı tarafından Kamboçya’ya verilmişti, ancak Kamboçya’nın burayı UNESCO Dünya Mirası listesine almaya çalışmasıyla 2008 yılında gerginlik tırmanmıştı. Bu durum birkaç yıl süren çatışmalara ve can kayıplarına yol açmıştı. Mahkeme, 2013 yılında Tayland ile sınır anlaşmazlığının alevlenmesinin ardından Phnom Penh’in kararın yeniden değerlendirilmesini istemesi üzerine Kamboçya lehine karar vermişti. Bu yılın Mayıs ayı sonlarında sınırda tartışmalı bir bölgede çıkan silahlı çatışmada 1 Kamboçyalı askerin ölmesiyle gerilim yeniden tırmanmaya başlamıştı. Kamboçya, Haziran ayında mahkemenin yargı yetkisini hiçbir zaman tanımadığını ve ikili bir yaklaşımı tercih ettiğini söyleyen Tayland ile aralarındaki anlaşmazlıkların çözümü için Uluslararası Adalet Divanı’na başvurmuştu. Ta Moan Thom tapınağıyla ilgili anlaşmazlık ise karara bağlanamadı.
