Bereketli Hasat, Düşük Fiyat
Hatay'ın verimli topraklarında mandalina hasadı tüm hızıyla devam ediyor. Sabahın erken ve soğuk saatlerinde başlayan çalışmalarla toplanan ürünler, Türkiye'nin dört bir yanına gönderiliyor. Ancak bu yılki bereketli üretime rağmen, tarladaki kilogram fiyatı 2 TL'ye kadar gerilemiş durumda. Defne ilçesi Karşıyaka Mahallesi'nde 6 dönümlük bahçesinde 20 işçiyle hasat yapan çiftçi Mehmet Bal, "Maliyetler çok düşük oldu. Fiyatlar 3 yıldır genel olarak çok düşük ve bundan dolayı mandalina ağaçta kalıyor, zararına satıyoruz" diyor.
Tarla ile Market Arasındaki Uçurum
Üreticinin 1-2 TL'ye sattığı mandalinaların, market raflarında 30-35 TL aralığında tüketiciye ulaşması büyük bir tezat oluşturuyor. Mehmet Bal, "Biz buradan ucuz satarken marketlerde kat kat fazlasına insanlara satıyorlar" ifadesini kullanıyor. Çiftçi, geçen yıl ürünün olmaması ve bir önceki yıl da fiyatların düşük kalması nedeniyle zor bir dönemden geçtiklerini belirtiyor. Ayrıca, kış donları ve kuraklığın ağaçlara zarar verdiğini, sulamada zorlandıklarını ekliyor.
İşçilik Maliyetleri ve Zorlu Çalışma Koşulları
Hasat sırasında işçilik maliyetlerinin de yüksek olduğu görülüyor. Bahçede çalışan işçi Pınar Bekmez, sabah 07:00'de başlayıp akşam 16:00'da biten mesailerde, özellikle sabah soğuğunda çalışmanın zor olduğunu, bazen ateş yakarak ısınmaya çalıştıklarını anlatıyor. Kadın işçilerin günlük yevmiyesi 1000 TL iken, erkek işçilerde bu rakam 1200-1400 TL arasında değişiyor. Bekmez, "İşçiliği mandalina fiyatından yüksek" olduğunu vurguluyor.
Üreticiden Çözüm Önerisi: Kooperatifleşme
Mehmet Bal, yaşadıkları sıkıntıların çözümü için kooperatifleşmeyi işaret ediyor. "Gelecek yıllarda buralarda bir kooperatif kurulursa çiftçiler olarak daha iyi olacak" diyen Bal, bu sayede üreticilerin daha güçlü bir pazarlık pozisyonuna gelebileceğini umuyor. Hasat ettikleri mandalinaların Adıyaman'a gönderileceğini ve bahçesinden 10 ton rekolte beklediğini de sözlerine ekliyor.
