Robotik rehabilitasyon cihazı hastalara umut oluyor
Nörolojik, ortopedik veya çeşitli problemlere bağlı olarak yaşanan yürüme problemlerinde yürüme kabiliyetinin geliştirilmesi ve kazandırılması amacıyla uygulanan fiziksel tıp ve rehabilitasyon çalışmaları büyük önem taşıyor. Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde hastaların tedavisinde kullanılan ‘Robogait’ Robotik Rehabilitasyon Cihazı’nın önemli katkılar sunduğunu aktaran Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzm. Prof. Dr. Kadriye Banu Kuran, "Bir bebek nasıl emeklerken dikey konumla yürür hale geliyorsa aynı o şekilde başlıyoruz. Bu tür cihazlar sağ ve solla birlikte çalıştığı için öğrenmeyi kolaylaştırıyor, unutmayı engelliyor, çok yararlı. Hem ağrıların azalması hem hayata dönüş ve bağımsızlıklarının kazanılması açısından çok kazançlarımız olduğunu ve hastaların memnuniyetlerinin olduğunu görüyoruz" dedi.
Nörolojik, ortopedik veya çeşitli problemlere bağlı olarak yaşanan yürüme problemlerinde yürüme kabiliyetinin geliştirilmesi ve yeniden kazandırılması amacıyla uygulanan fiziksel tıp ve rehabilitasyon çalışmaları büyük önem taşıyor. Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde hastaların tedavisinde kullanılan ‘Robogait’ Robotik Rehabilitasyon Cihazı’nın robot yardımlı yürüyüş rehabilitasyon sistemi olarak geliştirildiğini ifade eden Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü Eğitim ve İdari Sorumlusu Prof. Dr. Kadriye Banu Kuran da muayenelerde uygun bulunan hastaların tedavisine hızla başlandığını söyledi. Cihazın hastalarda etkisine yönelik bilgi veren Prof. Dr. Kuran, çok sayıda hastada önemli kazanımlar elde edildiğine dikkat çekti.
Hasta ekrandan hareketlerini seyrediyor
Öte yandan uzmanlar, cihaza yerleştirilen kişinin yürüyüşü sırasında karşısında yer alan ekranda gördüğü avatar ile bütünleşiyor olması ve avatarın hastanın hareketlerine göre yönlenmesinin görsel olarak da kişilere motivasyon sunduğunu aktarıyor. Bacakların kas kuvveti ve kontrolünde artış sağlanmasının yanı sıra tedavide temel yaklaşımın işlev görmeyen alt ekstremitelerin normal yürüyüş deseninde harekete geçirilmesi olarak ifade ediliyor.
"Hala olanı ortaya çıkarmak açısından çok yararlı cihazlar"
Cihazın yerli bir firma tarafından üretildiğini ifade eden Prof. Dr. Kadriye Banu Kuran, "Bir takım nörolojik hasarı olan hastalarda, vasküler nedenlerle inme geçiren, travmatik beyin hasarı, omurilik felci ve hareket bozukluğu olan insanlar multisikleroz, parkinson gibi hastalar ve kimi zaman da kalça ve diz protezli hastaların yürümeye yardımcı olması için kullandığımız robotik bir yürüme cihazı. Bu tür cihazlar sağ ve solla birlikte çalıştığı için öğrenmeyi kolaylaştırıyor ve unutmayı engelliyor. Bu cihazlar konvensiyonel rehabilitasyon yöntemlerinin yanı sıra motivasyonunu artırmak ve hastada hala olanı ortaya çıkarmak açısından bir potansiyeli artırmak konusunda çok yararlı cihazlar. Beyin damarlarında bir tıkanıklık olması halinde ilk hızlı ivme kazanan egzersizlerle beraber iyileşmeleri 3-6 ayda elde ediyoruz. Ünitemiz 30 yataklı, 10 tanesi nörolojik rehabilitasyona ayrılmış durumda. Hem geleneksel hem robotik rehabilitasyona almaya çalışıyoruz. Poliklinik kontrolüne gelen hastalarımız var, onlara da öneriyoruz, arzu ederlerse programlarımızdan yararlanıyorlar. Kişide kemik erimesi, ileri bası yarasının olması, bilişsel faaliyetlerin yapılan aktiviteyi algılama konusunda yeteri kadar iyi olmaması bunlar engel. Kilosu çok fazlaysa, boyu çok kısaysa; 1.40 cm’nin altındaysa bunlar hastanın cihaza uyumunu engelleyen şeyler" dedi.
"Çok yavaştan ortalama bir yürüyüş hızına kadar artırabiliyoruz"
Tedavi gören hastaların geri dönüşlere yönelik konuşan Prof. Dr. Kuran, "Hem ağrıların azalması hem hayat dönüş ve bağımsızlıklarının kazanılması, denge koordinasyonlarının olması, bir yürümede esas olan; resiprokal hareketler ve senkronizasyon açısından çok kazançlarımız olduğunu ve hastaların bu memnuniyetlerinin olduğunu görüyoruz. Tabi keşke olmasa koruyucu tıp her zaman en önemlisi. Çayırbaşı Kampüsümüzde pediatrik rehabilitasyon grubumuz da oluşacak. Tedavi süremiz yaklaşık 20-30 dakika en fazla, daha fazlasında hasta yoruluyor, hastalar günaşırı gelebiliyor. Her şeyden önce hastanın bir oturma dengesine kavuşmuş olması lazım. Bu cihazın harness dediğimiz bir korsesi var. Bu korse yukarıdaki askı sistemine asıldığı için hastanın yükünü alıyor. Örneğin; 70 kiloysanız neredeyse 40-50 kilogramlık bir yükle yürümeye başlıyorsunuz. Çok yavaş hızdan daha ortalama bir yürüyüş hızına kadar artırabiliyoruz, bu tamamen hastanın yürümesine bağlı. Bu harness ile yükünü aldığımız için ayakları hafiflemiş oluyor, dikleşmiş oluyor. Kollarını tutamaklara yasladığı için çok çok emniyetli oluyor. Düşme riskinin olmadığı, uyluk ve baldırlarına bir aparat giydirilerek bunların da eklem hareket açıklıkları ayarlanıyor" şeklinde konuştu.
"Hareket etme korkusu olabiliyor, bize her zaman ulaşabilirler"
"Hastayı öncelikle pasif, daha sonra kendi katılımı sonra da aktif yürüyebildiği bir duruma getiriyoruz" diyerek sözlerini sürdüren Prof. Dr. Kuran, "Burada gördüğümüz avatar onu orman içinde, dağlarda, göl kıyısında kendi hızına uygun bir şekilde yürütüyor. O, hem hastanın görsel olarak takip ettiği bir şey hem benzemeye çalıştığı bir durum. İsteriz ki; üst ekstremite, eller için de olsun bu robotlar çünkü genel olarak beynimizdeki temsiliyet anlamında ayaklarımız çok daha çabuk iyileşebiliyor. Hareket etme korkusu olabiliyor ama bize her zaman ulaşabilirler. Rehabilitasyon gerçekten önemli bir konu, devletimizin bu konudaki duyarlılığına gerçekten teşekkür ediyoruz. Tam anlamıyla bir bebek nasıl emeklerken dikey konumla yürür hale geliyorsa biz aynı o şekilde başlıyoruz. 50-60 kişilik bir ekibiz, farklı kampüslerde farklı tedavi ünitelerinde çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.
