Tarihi Bir Tanıma
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Somali'nin ayrılıkçı bölgesi Somaliland'ı "ülke" olarak tanıma kararı aldıklarını duyurdu. Netanyahu, İsrail'in bu kararı alan ilk ülke olduğunu belirterek, Somaliland'ın "bağımsız ve egemen bir ülke" olarak tanındığını açıkladı. Sosyal medyadan yapılan paylaşımda, İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar'ın da katılımıyla Somaliland'ın sözde Cumhurbaşkanı Abdurrahman Muhammed Abdullah ile karşılıklı bir bildiri imzalandığı bilgisi verildi.
İş Birliği ve Davet
Netanyahu, imzalanan bildirinin İbrahim Anlaşmaları'nın ruhuna uygun olduğunu öne sürdü ve Abdullah'a tebriklerini iletti. "İsrail, tarım, sağlık, teknoloji ve ekonomi alanlarında kapsamlı iş birliği yoluyla Somaliland Cumhuriyeti ile ilişkilerini derhal genişletmeyi planlamaktadır" ifadelerini kullanan Netanyahu, ayrıca Abdullah'ı İsrail'e resmi bir ziyaret için davet etti. Görüntülü görüşmelere ve imza törenine ilişkin fotoğraflar da kamuoyuyla paylaşıldı.
Dört Ülkeden Ortak Tepki
Karar, bölge ülkelerinden hızlı ve sert bir tepkiyle karşılandı. Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Badr Abdelatty'nin Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Somali Dışişleri Bakanı Abdisalam Abdi Ali ve Cibuti Dışişleri Bakanı Abdoulkader Houssein Omar ile telefon görüşmesi yaptığı belirtildi. Bakanlar, İsrail'in tanıma kararını tamamen kınadıklarını teyit ederek, Somali'nin birliği, egemenliği ve toprak bütünlüğüne tam destek verdiklerini vurguladı. Açıklamada, Somali egemenliğine zarar verecek veya ülkedeki istikrarı sarsacak her türlü tek taraflı eylem de kınandı.
Somaliland'ın Statüsü ve Uluslararası Temaslar
Somaliland, 1991 yılında Somali'den tek taraflı ayrıldığını ilan etmiş olsa da bugüne kadar hiçbir ülke tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmamıştı. Uluslararası tanınma olmasa da İngiltere, Etiyopya ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi bazı ülkelerin bölgede irtibat büroları bulunuyor.
Türkiye'nin Bölgesel Arabuluculuk Rolü
Türkiye, Afrika Boynuzu bölgesinde barış ve istikrar için girişimlerini sürdürüyor. Bu kapsamda, Somali Federal Hükümeti ile Somaliland bölgesel yönetimi arasındaki görüşmelerde 2013'ten beri kolaylaştırıcı rol üstleniyor. Ayrıca, Etiyopya ve Somali arasında Temmuz 2024'te başlatılan Ankara Süreci kapsamında taraflarla görüşmeler gerçekleştirilmiş ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın davetiyle 11 Aralık 2024'te Ankara'da Ankara Bildirisi imzalanmıştı. Milli İstihbarat Akademisi'nin (MİA) geçtiğimiz ay yayımladığı raporda, bu sürecin bölgesel barışta öne çıkan bir diplomatik girişim olduğu ve Etiyopya-Somaliland krizinin Türkiye'nin çabalarıyla çözüme kavuştuğu vurgulanmıştı.
