Ekonomik sıkıntılarla psikolojik olarak başa çıkmanın püf noktaları
Ekonomik sebeplerden kaynaklanan stres ve çeşitli rahatsızlıkların herkes tarafından bilindiğini belirten Mudanya Üniversitesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Kahraman Güler, ancak bilinen şikayetlerin yanı sıra ilginç ve yeni sorunlar olarak ortaya çıkan bazı hastalıkların da olduğunu söyledi.
Ekonomik endişeler insan psikolojisinde önemli rol oynuyor. Maddi zorluklar beraberinde stres, gelecek endişesi ve anksiyeteyi getirirken, fiziksel anlamda yorgunluk, baş ağrısı gibi rahatsızlıklar da ciddi etkiler görülebiliyor. Konu ile ilgili açıklamalarda bulunan Mudanya Üniversitesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Kahraman Güler, "Ekonomik zorluklarla birlikte gelen stres, genellikle basit bir endişeden daha fazlasıdır. Bu tür bir stres, uzun süre devam ettiğinde psikolojik sağlığımız üzerinde ciddi etkiler oluşturur. Maddi sorunlar yaşadığımızda, çoğumuz farkında olmadan depresyon, anksiyete ve sürekli yorgunluk gibi durumlarla karşı karşıya kalabiliriz. Ekonomik sorunların sebep olduğu endişeler, uyku bozukluklarını ve dikkat eksikliklerini beraberinde getirir. Zaman içinde basit günlük işleri bile yapamaz hale geliriz. Yetersizlik duygusu, endişelerimizi daha da büyütür ve geleceğe dair karamsar düşünceler üretmeye başlarız. Ekonomi, sosyal hayatımızı ve arkadaşlıklarımızı da belirler. Ekonomik durumlarımız, farkında olmadığımız bir şekilde sosyal ilişkilerimizi de yönlendirir. Maddi durumumuz iyi olmadığında, dışarı çıkıp sosyalleşmeye daha az istekli oluruz. Arkadaşlarımızla yapılan buluşmalardan kaçınır, evde kalmayı tercih ederiz. Bu durum sosyal izolasyonu tetikler, yalnızlık hissimizi artırır ve zamanla kendimizi dışlanmış ya da unutulmuş hissetmeye başlarız. Ayrıca toplumdaki ekonomik farklılıklar da sosyal hayatımıza da zarar verebildiğini görmekteyiz. Kendimizi başkalarıyla kıyaslayarak mutsuzluk yaşar, bu da özgüvenimizi zedeler ve kendimize olan saygımızı azaltır. Böylece maddi durumumuz psikolojik sağlığımızı ciddi anlamda etkileyerek bir kısır döngü oluşturmaktadır" şeklinde konuştu.
"Ekonomik sıkıntılarla baş edebilmek için ne yapılabilir?"
Psikolojik olarak ekonomik sorunlarla başa çıkmanın püf noktalarını anlatan Dr. Güler, "İlk adım olarak, ekonomik sıkıntılarımızı kişisel bir başarısızlık olarak görmemek gerekiyor. Maddi sorunlar yaşamamız, bizlerin yetersiz ya da başarısız olduğu anlamına gelmez. Bu noktada yapılması gereken ilk şey, kendimizi suçlamayı bırakmak ve maddi zorlukların herkesin başına gelebileceğini kabullenmektir. Ekonomik durumun düzelmesi zaman alabilir; bu sebeple sabırlı olmak, süreci adım adım yönetmek ve kendimize karşı anlayışlı olmak psikolojik sağlığımız açısından kritik bir öneme sahiptir. Ekonomik sıkıntılarla mücadelede bir başka önemli nokta ise sosyal destek mekanizmalarımızı canlı tutmaktır. Maddi zorluklar yaşayan birçok kişi, genellikle içinde bulunduğu durumu paylaşmaktan çekinir ve kendini yalnızlaştırabilir. Ancak ekonomik sıkıntılarımızı ailemizle, yakın dostlarımızla veya güvendiğimiz kişilerle açıkça konuşmak hem üzerimizdeki psikolojik yükü azaltır hem de bize farklı bakış açıları sunabilir. Böylelikle kendimizi yalnız hissetmek yerine destek gördüğümüzü fark ederiz ve güç kazanırız. Ayrıca ekonomik problemlerle başa çıkmada bütçe planlaması yapmak da oldukça etkili bir yöntemdir. Düzenli bir bütçe yaparak gelir ve giderlerimizi takip edebiliriz. Bu planlama sayesinde mali durumumuz üzerinde kontrol sağlarız ve geleceğe yönelik daha gerçekçi hedefler belirleyebiliriz. Bütçe yapmak, ekonomik belirsizliğin oluşturduğu endişeyi azaltmanın yanı sıra psikolojik olarak bize güven duygusu da verir. Son olarak, ekonomik sıkıntıların üzerimizdeki psikolojik etkileri ciddi boyutlara ulaştığında profesyonel destek almaktan çekinmemeliyiz. Psikolojik destek almak çoğu zaman göz ardı edilir veya ertelenir ancak psikolojik sağlık en az maddi sağlık kadar önemlidir. Bir uzmanla konuşmak, stres yönetimi tekniklerini öğrenmek ve durumu daha doğru perspektiften görmek açısından faydalı olabilir. Unutulmamalıdır ki ekonomik stres, kişisel bir yenilgi değil, hayatın doğal süreçlerinden biridir ve bu konuda profesyonel destek almak gücümüzü gösterir" dedi.
