https://www.istikbal.com.tr/marka/tinyhouse

Hüseyin Döngel


ETKİLİ ÖĞRETMEN 2

Bir önceki yazımızda genel anlamda etkili öğretmenin niteliklerinden bahsetmiştik.Bu yazımda da bunu biraz daha detaylandıralım istiyorum.


             Hepimizin bildiği gibi eğitim kamuya yönelik bir etkinliktir.Bir milletin ve neslinin geleceğini yakından ilgilendiren önemli bir faaliyettir. Zira bir neslin ihyası bir milletin inşasıdır.Bütün gelişmiş toplumlar ve kalkınmış ülkeler nitelikli yetiştirilmiş nesillerin omuzlarında yükselir.Çağdaş ve modern bir anlayış çerçevesinde ruh köklerinden nesilleri koparmayacak şekilde tasarlanmış ve programlanmış bir eğitim sistemi millete istikbal, devlete de güç ve kudret sağlayacaktır.

            Eğitim hizmetinin üretildiği yer okullardır. Okulun dışında kalan tüm eğitim örgütlerinin varlık sebebi, eğitim amaçlarının gerçekleşmesine katkı sağlamaktır, yardımcı olmaktır. Diğer bir anlamda eğitimin niteliğini yükseltmektir, ürün kalitesini arttırmaktır.Eğitimin ürünü yetileştirilen öğrencilerdir. Öğrencilerin niteliği milli bir anlayışla hazırlanmış eğitim- öğretim sistemine bağlı olarak eğitimin bireysel ve toplumsal işlevlerini yeterli düzeyde gerçekleştirmesine bağlıdır.Elbette eğitim gibi hayati bir meseleyi sadece millilik anlayışı içine hapsedemeyiz. Dünyadaki eğitim alanında gelişen, değişen her türlü gelişmeyi ve yeniliği yakından  takip edip faydalanmak mecburiyetindeyiz. Lakin sistemin özü millilik vasfından katiyyen uzaklaşmamalıdır. Milli bir eğitim sistem ve felsefesi ikliminde yetişmemiş nesiller içinden çıktığı topluma yeteri kadar hizmet etmemektedir.Ona her türlü imkanı sağlayan, destek veren devletin kıymetini idrak edemeyen nesillerde de devlete ve millete karşı aidiyet şuuru oluşmamaktadır.

            Zira her eğitim sistemi toplumun kültür kodlarına, değer yargılarına, dünyaya bakış açısına bağlı olarak sistemleştirilir.

            Eğitim-öğretimde öğrenci nitelikleri eğitim sisteminin atölyeleri olan sınıflarda belirlenir, gelişir ve hedeflenen düzeye ulaşır.Bu süreçte öğretmen devreye girer ve süreci yönetir. Sınıf sistemin ve öğrenme ortamının temelini oluşturan öğretmen- öğrenci ilişkileri ve bu sürecin oluşturduğu çağdaş disiplin yaklaşımı ve anlayışı, eğitimin niteliğini olduğu kadar öğrencilerin psikolojik motivasyonlarını ve sosyal gelişimlerini de önemli ölçüde etkilemektedir.Bu yüzden etkili bir öğretmen nitelikli bir disiplin anlayışına sahip olmalıdır.

            Sözünü ettiğim disiplin, uyulması geren kurallar silsilesinden çok daha geniş bir anlam ifade etmektedir.  Eğitim sürecinin yönetilmesi, sağlıklı ve verimli bir şekilde işletilmesi manasındadır. Yüreğinde insan, devlet ve millet sevgisi taşıyan, güvenilir ve donanımlı öğretmenlerin öğrencilere yaklaşımı, öğrenci davranışlarının pekiştirilmesi, istenmeyen davranış ve alışkanlıkların engellenmesi, belli bir amaca dönük faaliyetler, birlikte çalışma ve üretme alışkanlığı gibi faaliyetler disiplin tanımı içinde önemli yer tutmaktadır. Disiplinin anlam ve önemi eğitimde çok iyi kavranmalıdır. Çünkü disipline edilmemiş eğitim sürecinden hedeflenen amaçlara ulaşılamaz.

            Peki hala bu süreç nasıl işletilmeli? Öğrenme sürecinin istenilen ve hedeflenen yönde işletilmesini birçok ayağı vardır.Bunların başında sınıf yönetimi gelir.Günümüz eğitim-öğretim anlayış ve yaklaşımı, sınıf yönetiminin merkezine öğrenciyi koymaktadır. Geleneksel eğitim modelindeki merkezde yer alan öğretmen artık yerini öğrenciye bırakmıştır.Yine geleneksel sınıf yönetiminde geçerli olan otorite, çağdaş yaklaşımda yerini etkileşmeye bırakmıştır. Etkileşimin önemi ortaya çıktıktan sonra, öğrenciyi etkilemek için çeşitli yöntem ve teknikler geliştirilmiştir.Güdüleme, liderlik, terapi, empati,duyarlılık, üretkenlik, araştırma ve sorgulama,düşünme becerileri eğitimi etkilemede kullanılan önemli yöntem ve teknikler arasındadır.

            Sınıf yönetiminde bu yöntemleri öğrencilerine kazandırabilen öğretmenler, eğitim kalitesini yükseltebilme başarısını yakalayabilen eğitimcilerdir. Mesela, bir etkileme aracı olan liderlik, öğrencilerin yüksek moral düzeyi ile çalışmalarını ve yaptıkları işten doyum sağlamalarını öngörmektedir.Yine araştırma ve incele eğitimi, öğrencilerin iş yapabilme becerilerini geliştirerek öz güven kazanmalarını sağlar.Diğer yandan öğretmenlerin öğrencilerini önemsemesi, onları sevip onlara değerli olduklarını hissettirmesi doğal olarak öğrencileri etkilemektedir.Eğer bir öğretmen sınıfındaki öğrencileri tarafından benimsenir ve desteklenirse ya da bir model veya kılavuz olarak kabul edilirse başarıya ulaşılmaması için hiç bir neden kalmaz. Bunun yolu da başarılı bir sınıf yönetimi anlayışını benimsemiş, ideal ve etili bir öğretmen modelini benimseyerek uygulayan öğretmen tipinden geçmektedir.

            Yukarda bir milletin inşasının nesillerin ihyasına bağlı olduğundan söz etmiştik.Birey toplumsal bir çevrede doğar ve içinde doğduğu çevreyle birlikte farklı farklı çevrelerle etkileşime girer.Toplumsal ve çevresel etkileşimle birey; kendisini, çevresini, toplumda kendi yerini, değerini algılamaya ve anlamaya başlar.Bu anlama ve algılama sürecinde birey hem toplumsallaşır, yaşadığı çevrenin bir parçası olmayı öğrenir hem de bireyselleşerek diğer insanlardan ayrılan yönlerinin, farklılıklarının farkına varır. BU süreçte´´ ben kimim?´´ sorusunun cevabını toplumla girdiği etkileşimin sonucunda öğrenir.

            Bireyin toplumun üyesi olma ve birey olma sürecinde içinde bulunduğu en önemli toplumsal çevresi okuldur.Okulu ise önemli kılan; düzenli, disiplinli ve uzman, çerçevesi belirlenmiş etkili bir teşkilat olması ile birlikte bireyi çocukluk döneminden itibaren uzunca bir dönem tekelinde tutmasıdır.İşte tam da burada eğitim sitemi, nitelikli  öğretmen,öğrenme ortamının niteliği ve öğrenme sürecinin yönetimi karşımıza çıkmaktadır. Arz ettiğim gibi okul birbiri ile zıtmış gibi görünen  iki önemli ve hassas işlevi birlikte yürütür.Birincisi, bireyi sosyalleştirerek topluma kazandırır. Bireyleri içinden çıktığı toplumun ortak hafızasından besleyerek birbirine benzeştirir.İkincisi, bireyselleştirerek bireyin kendini tanımasına, kişiliğini kazanmasına ve benlik şuurunun oluşmasına yardım eder. Bu iki işlevin yerine getirilmesinde öğretmenin rolü ve niteliği okulun işlevleri kadar önemlidir. Hangi öğretmen? sorunun cevabı bu açıdan önemlidir.Çağdaş okul ve sınıf ortamlarında artık kendi birikim ve donanımları yanında, bireyi önemseyen,onu öne çıkaran öğretmen tipi önem kazanmıştır. Sınıf ortamlarında bireye gereken önemi ve değeri vermek açısından öğretmenin tutum ve davranışlarının, öğrenci beklentilerinin özellikle sınıf içi etkileşimi boyutunda ele alıp değerlendirilmesi, daha etkin bir eğitim- öğretim ortamları oluşturmaya önemli katkılar sağlayacaktır. Çünkü sınıf içi kaliteli ve nitelikli bir iletişim, öğrenme ortamı, paylaşılan ortak amacın gerçekleşmesi için birinci dereceden önem arz eder.Burada sınıf ortamı ve materyal zenginliği kadar öğretmenin kişiliği ve nitelikleri de önemlidir. Hatta öğretmenin kişiliği ve onun sahip olduğu öğretme ve eğitme usul ve yöntemleri daha da öne çıkmaktadır çağdaş eğitimde.

Eğitim kurumlarımızda nitelikli ve yüksek karakterli nesiller yetişmesi dileğiyle...